Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie

 Czuwaj!

W dzisiejszym wpisie najpierw porozmawiamy o Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim, a na końcu zamieszczonych jest kilka ogłoszeń, do zapoznania się z którymi serdecznie Was zachęcam.

W ZHP poza granicami kraju Prawo Harcerskie różni się nieznacznie w kilku miejscach, od PH z Polski. Przyznaję, nie nauczyłam się Prawa Harcerskiego na nowo na pamięć. Nie recytuję go z marszu. Widzę jednak w sobie pewną zmianę. Zamiast uczyć się PH ‘na blachę’, przed każdą zbiórką na jaką idę, przeglądam i czytam sobie Prawo Harcerskie. Na koniec zbiórek staram się pytać harcerki i wędrowniczki, które podpunkty Prawa Harcerskiego myślą, że udało nam się ‘wpleść’ w naszą zbiórkę.

Jestem pewna, że każdy z nas słyszał, że Prawo Harcerskie jest najważniejszym dokumentem / zasadami / spisem reguł - w harcerstwie. Nie wiem jednak czy słyszałam - daj mi znać Druhu, Druhno jak to wyglądało u Was - co to znaczy w praktyce. Czy rozmawianie o nim na zbiórkach wystarczy? Czy trzeba go się nauczyć na pamięć? Czy wszystko, co robi się w harcerstwie powinno zostać uprzednio przemyślane i zaplanowane tak, żeby realizować jego punkty? Czy instruktorzy powinni o nim systematycznie rozmawiać? Czy istnieje przepis, jak się upewnić, że jako młody harcerz, harcerka, wędrowniczka, instruktorka - naprawdę się staramy żyć zgodnie z Prawem Harcerskim?

Nie mam odpowiedzi na te pytania. Jeśli Ty Druhu, Druhno - masz, będę wdzięczna za podzielenie się nimi w komentarzu. Z ogromną chęcią je poznam. 

Zanim jeszcze przejdę do porównania, chciałabym krótko nakreślić tło historyczne. Przygotowując się do napisania tego postu natknęłam się na genialną książkę pt. “Przyrzeczenie Harcerskie. Historia, metodyka, manipulacje” napisaną przez Bogusława Śliwerskiego. W swojej książce Bogusław Śliwerski przedstawia (między innymi) historię tworzenia się Przyrzeczenia Harcerskiego, jakie znamy dzisiaj. Słyszałam, że pierwowzór Przyrzeczenia Harcerskiego był wzorowany na tekście przysięgi angielskich skautów, którego twórcą był nie kto inny jak Robert Baden-Powell. Początki skautowego przyrzeczenia sięgają 1907 roku, kiedy Robert Baden-Powell zorganizował na wyspie Brownsea pierwszy obóz skautów. To właśnie wtedy przygotował tekst ślubowania, który został opublikowany rok później w jego książce Scouting for Boys (1908). Podczas obozu Baden-Powell dostrzegł ogromne znaczenie wychowawcze i samowychowawcze wynikające z charakterystycznej formy zobowiązywania skautów do podejmowania określonych zadań. W książce Bogusław Śliwerski rozwinął ten temat; pokazał podobieństwo sformułowań, opisał jak wyglądał proces tłumaczenia słów roty z języka angielskiego na polski oraz - co zaciekawiło mnie najbardziej - przedstawił drogę i nadchodzące po sobie różne formy Przyrzeczenia, które finalnie złożyły się na tę rotę, którą znamy dzisiaj.  Zainteresowanych gorąco zachęcam do sięgnięcia po lekturę. Moje zadanie na dzisiaj jest inne, ale uważam, że to bardzo wartościowa i informatywna książka. 

To, co znajdziecie poniżej to tabela, która pokazuje drobne różnice w Prawie i Przyrzeczeniu, oraz wyjaśnia pochodzenie części z nich. Standardowo - jeśli jest coś, z czym się nie zgadzasz lub jeśli zauważysz jakiś błąd - daj znać. Będę ogromnie wdzięczna za każdy komentarz i wsparcie. Zachęcam do lektury! Gwiazdki * oznaczają, że poniżej znajdują się dodatkowe wyjaśnienia dotyczące oznaczonych gwiazdkami tematów.

* Przyrzeczenie Harcerskie - to jeden z najważniejszych momentów w życiu każdego harcerza czy harcerki, ponieważ oficjalnie stają się członkiem Związku Harcerstwa Polskiego. Przyrzeczenie Harcerskie charakteryzują następujące elementy:

• dobrowolność - harcerz czy harcerka muszą sami podjąć decyzję o złożeniu przyrzeczenia.

• odpowiednia dojrzałość - harcerz czy harcerka powinni rozumieć treść przyrzeczenia.

• okres próby -zanim złożą przyrzeczenie, harcerz i harcerka realizują próbę.

• obecność drużynowego - przyrzeczenie odbiera zazwyczaj drużynowy lub inny instruktor upoważniony przez hufiec.

• uroczysty charakter - Przyrzeczenie składa się w obecności drużyny, najczęściej przy ognisku, sztandarze lub w innym symbolicznym miejscu. Ma to podkreślić wagę zobowiązania.
  Czy dopisałabyś Druhno, dopisałbyś Druhu coś jeszcze?

** Dwie roty - zgodnie z zasadami ruchu skautowego WOSM i WAGGGS, Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie powinny wspierać wszechstronny rozwój człowieka, w tym rozwój duchowy. W wielu organizacjach skautowych istnieje już kilka alternatywnych rot Przyrzeczenia. W Polsce, II rota Przyrzeczenia Harcerskiego została ustanowiona w trakcie 42. Zjazdu ZHP, który odbył się w 2022 roku. Od tego czasu, harcerz czy harcerka przystępująca do złożenia Przyrzeczenia mają możliwość wybrania roty, której słowa chcą wypowiedzieć. 

*** Przyrzeczenie w Organizacji Harcerek - w Regulaminie Organizacji Harcerek istnieje zapis, który pozwala Okręgom (dla przypomnienia, 1 okrąg - jedno państwo) na dodanie jednego sformułowania do Przyrzeczenia Harcerskiego o lojalności harcerki lub instruktorki dla danego kraju.  W ramach ciekawostki powiem Ci, że w swoim harcerskim życiu dwa razy składałam Przyrzeczenie Harcerskie - pierwszy raz, jako nastolatka w Polsce. Drugi raz - w 2024 roku. W trakcie odnowienia mojego Przyrzeczenia Harcerskiego przyrzekałam rzetelną i lojalną służbę Kanadzie.

4* Przyrzeczenie w Organizacji Harcerzy - jest składane ostatniej nocy na obozie przed odebraniem Krzyża. Jeśli harcerz jest na obozie, ale go nie złożył (odmówił / wyjechał wcześniej), to dopuszczany jest ten harcerz do złożenia Przyrzeczenia na najbliższym biwaku. Nie mam pewności, czy tak to wygląda w każdym z krajów należących do Organizacji Harcerzy ZHP. Jest to przykład z Wielkiej Brytanii i Kanady. 

5* W Polsce słowo “harcerz” jest używane bez rozróżnienia na płeć. Harcerz - na przykładzie Prawa Harcerskiego - oznacza zarówno harcerza chłopca, jak i harcerkę - dziewczynkę.

6* Zmiana 10 punktu Prawa Harcerskiego - podczas 39. Zjazdu Nadzwyczajnego ZHP, który odbył się w 2017 roku, podjęto decyzję o zmianie dziesiątego punktu Prawa Harcerskiego. Do tej pory brzmiał on: "Harcerz jest czysty w myśli, w mowie i uczynkach; nie pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych." Nowe brzmienie to: „Harcerz pracuje nad sobą, jest czysty w myśli, mowie i uczynkach; jest wolny od nałogów.”

Jestem bardzo ciekawa, czy dowiedziałeś / dowiedziałaś się czegoś nowego czytając ten wpis. Podziel się swoimi spostrzeżeniami! Właśnie te motywują mnie do dalszej pracy. Już od przyszłego tygodnia zaczynamy temat zbiórek i jednostek harcerskich w obu organizacjach. Jeśli macie konkretne pytania dotyczące skrzatów, zuchów, harcerzy, harcerzy starszych czy wędrowników - zostawcie je w komentarzach. Na pewno podejmiemy się znaleźć odpowiedzi na interesujące Was zagadnienia.

W międzyczasie - czas na ogłoszenia!

Pierwsza sprawa
Kilka tygodni temu, do mojego 1-osobowego zespołu dołączył Druh pwd. Jarek - razem z druhem Jarkiem omawiamy każdy temat, który pojawia się tutaj na stronie. Wspiera ten blog merytorycznie, informatycznie i duchowo. Robi się nas więcej!

Druga sprawa
Podjęliśmy decyzję o przeprowadzce - na jakiś czas - do innej witryny. Oprócz wyglądu strony oraz adresu www. nic nie ulega zmianie. Link pozostawiamy poniżej i już zachęcamy do zapoznania się ze stroną. Czekamy tam na Was!  Przepraszamy za ewentualne utrudnienia, jeśli takowe się pojawiły. W każdej sprawie zachęcamy do kontaktu i mamy nadzieję, że spotkamy się po drugiej stronie internetu. Nie mamy do siebie daleko! To tylko jeden klik ;)

Link do nowej strony: http://www.just-scouts.com/

Dzięki za dotrwanie do końca,
Do usłyszenia za tydzień!

Ściskamy,
pwd. Magda i pwd. Jarek



Bibliografia:
Związek Harcerstwa Polskiego. Regulamin Główny Związku Harcerstwa Polskiego, 2025

Związek Harcerstwa Polskiego. Regulamin Organizacji Harcerek, 2010

Związek Harcerstwa Polskiego, informacje i regulaminy dostępne na stronach www:
https://www.zhpharcerze.org/jak-dzialamy/harcerze
https://www.zhpharcerze.org/dokumenty/regulaminy

Śliwerski, B. (wydanie II, 2012). Przyrzeczenie harcerskie. Historia, metodyka, manipulacje. [Oficyna Wydawnicza “Impuls”].